پزشک زنان یا جراح و متخصص زنان و زایمان پزشکی است که پس از گذراندن دوره دستیاری و کسب آموزشهای لازم، دانش و مهارت مناسب طبی و جراحی را برای پیشگیری، اداره و درمان اختلالات و بیماری‌های دستگاه تولید مثل زنان، پستان، بارداری و زایمان و انواع جراحیهای دستگاه تناسلی به دست آورده است.

فلوشیپ اونکولوژی زنان: این متخصصان معمولا در درمان سرطان‌هایی مانند سرطان تخمدان، رحم، دهانه رحم ، واژن و در کل سرطان هایی که اندام های زنانه را درگیر می کنند نقش دارند اما ممکن است سایر بیماری‌های پیچیده زنان مانند آندومتریوز،کیستهای تخمدان، میوم رحم و.. را هم درمان کنند.

فلوشیپ اونکولوژی زنان فردی است که بعد از گذراندن دوره پزشکی عمومی و دوره تخصص زنان وزایمان برای اخذ مدرک فلوشیپ در رشته انکولوژی زنان آموزش های لازم را کسب می کند.

این گروه از پزشکان بطور عمده بر غربالگری بیماریهای زنان،اقدامات لازم جهت پیشگیری از بروز بیماریهای پیشرفته و شناسایی بیماریها در مراحل اولیه تاکید دارند بطور مثال غربالگری سرطان دهانه رحم(سرویکس) با انجام تست HPV  و پاپ اسمیر و تاکید بر واکسیناسون برعلیه زگیل تناسلی.

** چه زمانی باید به متخصص اونکولوژی مراجعه کرد؟

 

  1. سرطان به روش‌های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر در بررسی های اولیه که برای فرد انجام می شود علائمی از سرطان دیده شود، بیمار برای بررسی بیشتر باید به فوق تخصص انکولوژی مراجعه نماید.
  2. گاهی زنان در خانواده خود سابقه سرطان ارثی دستگاه تناسلی و یا سرطان پستان دارند و به همین علت برای بررسی و غربالگری به اونکولوژیست زنان مراجعه می کنند.ولی در اغلب موارد یک خانم نمی داند سرطان دارد و به صورت تصادفی در آزمایشات و اقدامات تشخیصی مانند سونوگرافی و یا پاپ اسمیر نتایج مشکوکی مشاهده می شود که در این صورت پزشک بیمار را به فلوشیپ انکولوژی زنان ارجاع می دهد.

 

فلوشیپ انکولوژیست زنان وضعیت جسمی بیمار،نتایج پاتولوژی و گرافیهای بیمار را بررسی کرده و طبق آن روند پروسه درمان را آغاز می کند و بیمار را از وضعیت جسمانی خود آگاه کرده وبه بیمار می گوید:

  1. سرطان چه قسمت هایی از اندام زنان را درگیر کرده است.
  2. چقدر احتمال پیشرفت بیماری وجود دارد.
  3. از چه راه های درمانی باید استفاده کرد.
  4. و در نهایت چه مقدار زمان جهت بهبودی لازم است.

 

** درمان سرطان زنان از چه راه هایی انجام می شود ؟

 

در طی درمان از روش های ترکیبی مانند ، دارو ، جراحی ، شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده می شود. این که کدامیک از راه های درمان برای بیمار انتخاب شود و به چه میزان موثر باشید،بسته به شرایط بدنی  و مرحله بیماری و نوع سرطان دارد.

 

** نکات اولین ملاقات با فلوشیپ انکولوژی زنان:

 

  • متخصص انکولوژی درباره علائم بیمار سوال می‌پرسد.
  • سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی‌ او را بررسی می‌کند.
  • برای پیدا کردن سایر علایم ،معاینه بدنی کامل انجام می‌دهد.

این ویزیت اولیه طولانی صرف جمع آوری اطلاعات کامل از بیمار می شود.گاهی معاینه توسط چند پزشک در زمینه تخصص های متفاوت انجام می شود که این موضوع برای بیمار بسیار مفید است ،چرا که بدین صورت بیماری از تمام جهات بررسی می شود.

 

هنگامی که فرد متوجه تغییرات پیش سرطانی یا سرطان در بدن خود می شود ،احساس اضطراب ،عصبانیت ،پرخاشگری ،پوچی و احساسات مشابه به وی دست می دهد که امری عادی است. اما بهتر آن است که با موضوع رو به رو شود و با حفظ احساسات خود در راه درمان قدم بردارد. پذیرفتن بیماری اولین گام برای درمان است.

 

فلوشیپ اونکولوژی زنان روند نسبی درمان را در ویزیت اولیه به بیمار می گوید و بدین ترتیب بیمار برای درمان آماده می شود.

 

** انکولوژیست‌ها چه آزمایش‌هایی انجام می‌دهند؟

 

انکولوژیست زنان یک یا چند تست تشخیصی مانند

  • بررسی آزمایش خون وادرار
  • تومورمارکرها
  • سونوگرافی
  • ام‌آرآی (MRI) 
  • سی‌تی اسکن 
  • PET اسکن ،
  • آندوسکوپی _کولونوسکوپی و سایر اقدامات پاراکلینیک را درخواست می‌کند.
  • همچنین در راستای سایر اقدامات تشخیصی ،ضروری است از بافت‌های مشکوک به سرطان نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام شود.

 

** آیا مراجعه به فلوشیپ انکولوژی زنان همیشه جهت درمان سرطان است ؟

 

سرطان می تواند در مراحل  ابتدایی یا پیشرفته تشخیص داده شود.متاسفانه بسیاری از خانم ها هنگامی به فلوشیپ اونکولوژی زنان مراجعه می کنند که سرطان آنها در مرحله پیشرفته می باشد.

اگر جامعه زنان این باور را بپذیرند که با مراجعه جهت غربالگری براساس دستورالعملهای کشوری  و جهانی  به صورت مرتب می توانند از بیماریهایی که دارای روش غربالگری هستند به اندازه زیادی جلوگیری کنند و در نتیجه احتمال ابتلا به سرطان زنان بسیار کاهش پیدا می کند.

 

ذکر این نکته ضروری است که ارجاع به اونکولوژیست همیشه به معنی ابتلا به سرطان نیست. بسیاری از بیماری‌ها علائمی ایجاد می‌کنند که شبیه سرطان هستند. مراجعه به انکولوژیست این فرصت را در اختیار بیمار قرار می‌دهد که درباره علائم خود با یک فوق تخصص صحبت کند و از عدم ابتلا به کانسر مطمئن شود و اطمینان خاطر پیدا کند.

 

** شایع ترین سرطان های زنان و زایمان از نظر انکولوژیست زنان کدام اند؟

 

سرطان هایی که به دستگاه تناسلی و تولید مثل زنانه مربوط است در حیطه فعالیت اونکولوژیست زنان می باشد.

به طور کلی این کانسرها موارد زیر را شامل می شود :

 

  • سرطان رحم(شامل سرطان آندومتر و انواع سارکوم رحمی)
  • سرطان تخمدان
  • سرطان سرویکس (دهانه رحم)
  • سرطان واژن
  • سرطان ولو

 

** آیا فلوشیپ انکولوژی زنان می تواند با حفظ باروری سرطان را درمان کند؟

 

هنگامی که خانمی دچار بیماری هایی نظیر سرطان رحم، سرویکس ، تخمدان ، واژن و ولو و دیگر موارد مربوط به دستگاه تولید مثل می شود ،ممکن است قدرت باروری خود را در طی درمان از دست بدهد. اگر بیمار به موقع و قبل از تهاجمی شدن سرطان و در مراحل اولیه مراجعه کند،ممکن است امکان حفظ باروری وجود داشته باشد.

فلوشیپ اونکولوژی زنان می‌تواند با ارائه آموزش‌ها و مشاوره‌های لازم و همچنین مراقبت‌های بالینی به بیماران، در اختلالات مربوط به سرطانهای زنان کمک شایانی نماید. در ضمن این فوق تخصصان می‌توانند در زمینه‌های تحقیقاتی مربوط به رشته پزشکی زنان شرکت داشته باشند.

فلوشیپ اونکولوژی زنان با چالش‌ها و سختی‌های مدیریتی و اجرایی نظیر برنامه کاری فشرده،انجام جراحی سنگین و طولانی مربوط به سرطانها ، مسئولیت در قبال نتیجه کار، مسئولیت سلامت و ایمنی بیماران رو به رو است.

از مهمترین مخاطرات شغلی فلوشیپ اونکولوژی زنان در مواجهه با شرایط محیط کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

  1. کار در شرایط  با استرس زیاد ناشی از وجود ارگانهای مهمی مثل حالبها و مثانه و روده و رکتوم در فیلد جراحی،فضای محدودلگن برای انجام جراحی وسیع .
  2. در معرض قرار گرفتن ابتلا به بیماری‌های عفونی که بیماران مراجعه کننده مبتلا هستند مثل :
  • خطر ابتلا به ایدز و هپاتیت در صورت آسیب دستکش و ایجاد بریدگی در دست در حین جراحی
  • ابتلا به ویروس HPV  حلق و حنجره و راههای تنفسی در حین درمان ضایعات زگیل با روشهایی مثل کوتر کردن و لیزر که منجر به ایجاد بخارات آلوده به ویروس می شوند

    3.برخورد با تشعشعات داروهای رادیواکتیو که در حین جراحی کاربرد دارد

    4. کار با تجهیزات خطرناک

ارزش‌های حرفه‌ای که در فلوشیپ اونکولوژی زنان برآورده می‌شود شامل استقلال در کار، اعتبار شغلی، ارتباطات گسترده، گرایش به نتیجه، شرایط خوب کاری و برخورداری از حمایت است.

ویژگی‌های شخصیتی بر کارایی فرد در یک شغل تاثیرگذار هستند و سبک‌های کاری نامیده می‌شوند. شغل فلوشیپ اونکولوژی زنان انواع سبک‌های کاری را مانند نوع دوستی، همراهی و همیاری، قابل اعتماد بودن،، مستقل، سازگار و انعطاف پذیر، کوشا و پیگیر، جزئی نگر، صادق بودن، بر خود مسلط بودن، تلاشگر بودن و مقاوم بودن شامل می‌شود.

مهارت‌های کاربردی که یک فلوشیپ اونکولوژی زنان به منظور کار در حرفه خود باید در خود تقویت کند شامل انتخاب روش مناسب آموزش به بیماران، مدیریت زمان،مهارت داشتن در روشهای جدید جراحی،به روز بودن از نظر روشهای نوین درمان، مدیریت صحیح منابع انسانی محیط کار و مطب، سخن‌ورزی،هنر درست گوش دادن به شرح حال بیمار  و تصمیم‌گیری و مداخله صحیح علمی و به موقع است.

فلوشیپ اونکولوژی زنان به توانایی‌هایی مانند ادراک سریع، درک شفاهی، بیان شفاف و قابل فهم بیماری، درک حالات روحی بیماران و.. نیاز دارد.