ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) چیست:

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از دسته ویروس های دارای DNA دورشته ای است و انواع انسانی آن، حدود 200 نوع دارد که براساس تمایل به درگیری و ایجاد عفونت در پوست یا مخاط دسته بندی می شوند.  پاپیلوما ویروس  هسته و سیتوپلاسم را در سلولهای سنگفرشی سطحی درگیر می سازد و باعث ایجاد تغییرات ساختاری و مورفولو ژیکی در این سلول ها و  گاها بروز تغییرات پیش سرطانی و سرطانی در نواحی درگیر می شود.

به بعضی از انواع آن به علت اینکه می توانند سرطان زا باشند، HPV high risk  (HPV پرخطر) می گویند. انواع پرخطر شامل تایپهای 16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58، 59، 66، 68 می باشند .حدود  80% سرطان های گردن رحم با ویروس های انواع 16 و 18 می باشند.هدف از انجام آزمایش HPV ،جستجو و شناسایی این دسته از ویروس ها می باشد.

ویروس های HPV کم خطر (Low Risk) شامل انواع زگیل تناسلی می باشند و به ندرت ایجاد سرطان می کنند. HPV نوع 11 و 6 عامل 90% زگیل های تناسلی می باشند ولی بعلت اینکه به ندرت ایجاد سرطان می کنند به آنها ویروس های کم خطر گفته می شود. این ضایعات  در معاینه مشخص می باشند.

سیستم دفاعی بدن توانایی پاکسازی ویروس را در اغلب موارد دارد و حدود 75 درصد عفونتها توسط سیستم ایمنی بدن طی 15 تا 18 ماه برطرف می شوند .ولی اگر عفونت با HPV پر خطر پابرجا بماند و پاکسازی رخ ندهد،عفونت می تواند به سرطان گردن رحم(سرویکس) منجر شود. تقریباً تمام موارد سرطان گردن رحم به علت عفونت طولانی مدت با ویروس HPV پر خطر می باشد. در آمریکا سالانه 12000 مورد سرطان گردن رحم تشخیص داده می شود که منجر به فوت 4000 نفر می شود.

مطالعات نشان داده که عفونت های طولانی مدت مخاط دهان و حنجره و مقعد با HPV پرخطر، با بروز سرطان در این نواحی ارتباط محکمی دارد( شامل سرطان های دهان و حلق..).

سرطان مقعد نیز با HPV نوع 16 و 18 ارتباط دارد. این نوع  ویروس با سرطان های دیگر مثل سرطان مهبل و آلت تناسلی مردانه نیز مرتبط است.

آزمایش HPV:

این آزمایش برای تشخیص وجود یا عدم وجود ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا زگیل در نمونه بدست آمده از بیمار انجام می شود.بر حسب اینکه بیمار شرح حال په نوع در معرض خطر بودن را بدهد، این نمونه از نقاط مختلف بدن مثل حلق و حنجره، دهانه رحم، مقعد … می تواند گرفته  شود.

غربالگری سرطان دهانه رحم  بخشی اساسی در مراقبت های بهداشت جنسی زنان است. تقریباً اکثر موارد سرطان دهانه رحم در افراد جوان  اثر عفونت با انواع انکوژن (سرطان زا) یا پرخطر ویروس HPV ایجاد می شود.

 آزمایش HPV در حال حاضر در تمام دنیا بعنوان روش غربالگری اصلی سرطان سرویکس (دهانه رحم) می باشد

در موارد ابتلا به انواع انکوژن (سرطان زا) یا پرخطر ویروس HPV ، نیاز به تستهای تشخیصی بیشتر مثل کولپوسکوپی و آنوسکوپی  و انجام بیوپسی برای شناسایی تغییرات پیش سرطانی ناشی از عفونت  می باشد تا درمان در مراحل اولیه انجام شود و  از ایجاد سرطان پیشرفته سرویکس(دهانه رحم) جلوگیری گردد.

درصورتیکه  خانمی برای غربالگری سرطان دهانه پاپ اسمیر انجام داده باشد و غیر نرمال داشته باشد،اول توصیه می شود برای بیمار آزمایش HPV انجام شود.

شما می توانید به صورت دوره ای زیر نظر خانم دکتر مریم معتمدی نسب از سلامت خود در این زمینه مطلع گردید.

روشهای غربالگری سرطان سرویکس با  آزمایش HPV :

• هر پنج سال تست HPV با پاپ اسمیر (ارجحیت دارد)
• هر پنج سال یکبار HPV به تنهایی

نکات مهم:

• بر اساس دستورالعملهای بین المللی برای افراد کمتر از 30 سال (و در بعضی کمتر از 25 سال) انجام آزمایش HPV توصیه نمی شود و در این گروه غربالگری با تست پاپ اسمیر می باشد.
• درصورتیکه شخص دارای ریسک فاکتوری مثل ضعف سیستم ایمنی یا سابقه ضایعه پیش سرطانی داشته باشد غربالگری از سن کمتر و به دفعات بیشتر انجام می شود.
• درصورتیکه خانم 21 تا 25 ساله پاپ اسمیر غیر نرمال داشته باشد.

نمونه مورد نیاز:

زمان معاینه لگن  نمونه توسط سواپ یا برس کوچکی از سلول های گردن رحم تهیه می شود. نمونه در ظرف حاوی مایع نگهدارنده  مخصوص قرار گرفته به آزمایشگاه ارسال می شود. همچنین در مردان نمونه گیری ازضایعه بوجود آمده در ناحیه تناسلی یا ترشحات مجرا یا ادرار انجام می شود.دز افراد با شک به درگیری حفره دهان و حلق و یا مقعد ،نمونه گیری به روش خاص انجام می گردد.

شرایط نمونه گیری:

• توصیه می شود 24 ساعت قبل از آزمایش مقاربت صورت نگیرد.
• از س روز قبل مراجعه ازدوش یا کرم واژینال و هر نوع درمان دیگر واژینال خودداری شود.
• در دوره پریود بهتر است آزمایش انجام نشود.
• قبل از انجام آزمایش مثانه خالی شود.